W sytuacji gdy dłużnik nie ureguluje należności w określonym na fakturze terminie, wierzyciel może skorzystać w odniesieniu do tej należności z ulgi na złe długi dla celów VAT i podatku dochodowego po upływie 90 dni.

Ulga na złe długi na gruncie VAT

Wierzyciel może zastosować ulgę na złe długi, gdy spełnione są następujące warunki:

• na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty w ramach ww. ulgi wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny,
• od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

W przypadku dostawy towaru lub świadczenia usług dokonanych na rzecz podmiotu innego niż podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, korekta w ramach ulgi na złe długi może zostać dokonana, jeżeli

• wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego,
• wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym,
• wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów.

Korekta VAT - w ramach ulgi na złe długi - może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego  na fakturze, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

Może się zdarzyć, że podatnik nie skorzysta z ulgi na złe długi w rozliczeniu za okres, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu płatności  to może tego dokonać jedynie poprzez korektę deklaracji za okres, w którym upłynął 90. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze

UWAGA !

Jeśli po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano ww. korekty VAT (skorzystano z z ulgi na złe długi), należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, to podatnik jest zobowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwot VAT należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana/zbyta nawet częściowo.

Ulga na złe długi na gruncie PIT/CIT

Podobnie na gruncie PIT/CIT obowiązują przepisy w zakresie ulgi na złe długi.
Z ulgi tej wierzyciele mogą skorzystać w rozliczeniu rocznym oraz już w trakcie roku na etapie ustalania zaliczek na podatek dochodowy.

Ulga może być stosowana wówczas, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

• dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
• od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura,
• transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Polski.

Niespełnienie choć jednego z ww. warunków, pozbawia podatnika prawa do skorzystania z tej ulgi.

Ulgi tej nie stosuje się w odniesieniu do transakcji z podmiotem zagranicznym. 

W  praktyce przy ustalaniu zaliczki na podatek dochodowy / sporządzania rozliczenia rocznego:

• podstawa opodatkowania może być zmniejszona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności, która nie została uregulowana lub zbyta,
• strata podatkowa może być zwiększona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności, która nie została uregulowana lub zbyta.

UWAGA !

Jeśli po roku podatkowym, za który wierzyciel skorzystał z ulgi na złe długi (tj. skorygował podstawę opodatkowania/stratę podatkową) wierzytelność zostanie uregulowana lub zbyta, to jest on zobowiązany do "odwrócenia" skutków tej ulgi.